saglikcilarinsesi.com olarak sağlık teşkilatlarından emekli olmuş veya halen görevlerine devam eden sağlık çalışanlarıyla röportajlarımıza devam ediyoruz.
Twitter gibi sosyal paylaşım sitelerinde bir araya gelerek “@SaglTum adıyla bilinenTwitter Destek Grubu” adıyla haklarını aramaya çalışan bir grup sağlık çalışanının daha sonra tüzel kişilik haline getirdiği Sağlık Çalışanları Hak ve Mücadele Derneği (SAHADER) ile yaptığımız çarpıcı röportajın önemli mesajlar vereceğine inanıyorum.
Sağlık çalışanlarının sorunlarını ilgili mercilere ulaştırmak, sorunları tespit ederek çözüm üretilmesi için mücadele etmek ve hakların alınması konusunda öncülük etmek üzere kurulan Sağlık Çalışanları Hak ve Mücadele Derneği (SAHADER), Sağlık Bakanlığı başta olmak üzere sağlık çalışanlarının özlük ve mali haklarının uygulanmasında söz sahibi olan makamların kendilerini düşünmediğine inanan tüzel bir kişilik olmasının yanı sıra gerek kamuda, gerek kamuoyunda tüm gerçekliğiyle tanınmadıklarını, hatta yanlış bilgilerin gerçek gibi algılandığına ve bu nedenle de toplumun kendilerine bakış açısının değişmesi gerektiğine inanan, tüm sağlık emekçilerinin geleceğine güvenle bakabilmesi için mücadele eden bir dernek.
Lâfı fazla uzatmadan, derneğin Eğitim Sekreteri Abdurrahman AKTÜRK ile yaptığımız röportaja sizleri davet ediyorum!
RÖPORTAJ
SAĞLIKÇILARIN SESİ.COM: Abdurrahman Bey, öncelikle SAHADER olarak röportaj teklifimizi kabul ettiğiniz için teşekkür ediyorum. Röportaja başlamadan önce kendinizi kısaca tanıtır mısınız?
SAHADER: Fizik lisans mezunuyum. Yüksek lisansımı Kuantum Fiziği alanında yaptım, aynı zamanda bir öğretmenim. Sonrasında hemşirelik okudum ve şu anda cerrahi uzman hemşire olmak için yüksek lisans yapıyorum. Sahada yaşanan problemlerden dolayı derneğe üye oldum. Daha sonra il temsilciliğine seçildim, şu anda da eğitim sekreteri olarak dernekteki görevimi yürütmekteyim.
SAĞLIKÇILARIN SESİ.COM: Değişik meslek gruplarının sorunları zaman içinde çözülürken, örneğin öğretmen meslek grubu gibi, sağlık çalışanlarının sorunları uzun yıllar çözülemediği gibi bu konuların çözümü için verilen sözlerde unutuluyor! Siz, SAHADER adıyla bir dernek kurdunuz. Bu derneğin kuruluşu için nasıl bir araya geldiniz, derneğinizin kuruluş amacı nedir?
SAHADER: Derneğimiz birbirini hiç tanımayan, sosyal medya üzerinden sağlık çalışanlarının dertlerini dile getiren, haksızlığa karşı çıkan insanların bir araya gelmesi ile kuruldu. Tüzel kişilik olduktan sonra da şu ana kadar görülmemiş bir hızda sosyal medya üzerinden gündem olma, millet vekillerine ulaşma, önerge hazırlatma, meclis ziyaretleri ve diğer sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte ortak çalışmalar yürütmek gibi koltuk sendikacılarının yapması gereken bir çok ilke imza atmış olduk.
Artık kronikleşmiş olan ve pandemi süreci ile birlikte daha da ağırlaşan sosyo-ekonomik sorunların çözümü için, sağlık ve sosyal hizmet alanındaki tüm sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği yapmayı temel ilke olarak benimsemiş olan derneğimiz, tüm siyasi, sendikal oluşumlara ve sivil toplum kuruluşlarına eşit mesafededir.
Esasında sağlık çalışanlarının bilinçlenmesine ve bu süreçte uyanışına neden olduğumuz için mutluyuz. Temel şiarımız sağlık emekçilerinin hak etmiş olduğu özlük haklarını, insani çalışma koşullarını ve refah düzeyini iyileştirmektir.
SAĞLIKÇILARIN SESİ.COM: Derneği kurdunuz. https://www.sahader.org/ ismiyle bir web siteniz var. Twitter gibi sosyal medyada paylaşımlarda bulunuyor, hatta hafta da birkaç kere temsilcileriniz açık sohbet toplantıları düzenliyor. Şunu sormak istiyorum; bu toplantılara yeterli sayıda katılım olduğunu, bu toplantı ve twitter’deki etkileşimin sorunların çözümünde etkili olacağını düşünüyor musunuz?
SAHADER: Gerek dernek hesabından gerek temsilci hesaplarımız üzerinden açılan tarihi, saati ve konusu belli olan bu sohbetlerin aslında amacı; sağlık çalışanlarını, derneğimizin yapmış olduğu meclis ya da bakanlık ziyaretlerinde neler konuşulduğuyla ilgili bilgilendirme yapma, yapılan gündem çalışmaları sonrasında açık bir şekilde kendini ifade etmek isteyen herkese olanak tanımak, mücadelemiz için yeni fikirlerin oluşmasını sağlamak ve derneğimizi tanıtmak, daha çok katılımcıya ulaşmak gibi yararları olmaktadır.
SAĞLIKÇILARIN SESİ.COM: Tespitlerime göre derneğinize sağlık ve sosyal hizmet çalışanlarından her branştan, her yaştan üye katılımı oluyor. Hemen hemen her bölgede örgütleniyorsunuz. Şu an üye sayınızın durumu nedir? Yeterli buluyor musunuz? Sağlıkçıların derneğinize bakış açısı nasıl?
SAHADER: 70 yıllık sivil toplum kuruluşlarına göre çok hızlı bir örgütlenme ve üye sayısına ulaştık. Bunun olmasında binlerce üyesi olan sendikaların bugüne kadar kılını kıpırdatmaması ve SAHADER’in neredeyse sosyal medyada, Meclis’te, komisyonlarda, yazılı basın, televizyon aracılığı ile sağlık çalışanlarının sıkıntılarını ve çözüm önerilerini dile getirmesinden kaynaklıdır. En basit örnekle; yaşanan bir olayı, masa başı çalışan bu hantal sendikalar anlayıncaya kadar biz ülke gündemine getiriyoruz, aramızda ki bu fark da elbette sahada yankı buluyor.
SAĞLIKÇILARIN SESİ.COM: Sağlık ve sosyal hizmet çalışanları adına faaliyette olan bir yapı olarak, beklentileriniz ve talepleriniz nedir?
SAHADER: Her platformda dile getirdiğimiz isteklerimiz
Yoksulluk sınırı üzerinde emekliliğe yansıyan tek kalem maaş verilmeli,
Sağlıkta şiddet sorununa çözüm odaklı politika geliştirilmeli,
Kurum idarecilerinin atamalarındaki liyakatsizliğe son verilmeli, idareciler objektif nitelikte sınavlarla ve şeffaf olarak seçilmeli,
Tüm sağlık Kurum ve kuruluşlarında vardiyalı nöbetli çalışan personele tahsis edilmek üzere 24 saat hizmet verebilecek nitelikte kreşler açılmalı,
Gece çalışması ve hafta sonu çalışmalarında fark ücreti verilmeli,
Sendika istifa işlemlerinin e-devlet üzerinden yapılabilmeli,
Covid- 19’un meslek hastalığı sayılması, vefat edenlere sağlık şehidi statüsü verilmeli,
Sağlık hizmetlerinden uygulanmaya devam eden farklı istihdam modelleri tamamen kaldırılmalı, tüm sağlık çalışanları güvenceli ve kadrolu olacak şekilde tek çatı altında toplanmalı,
Personel eksikliğinin bir an önce yapılacak atamalar sonucunda giderilmesi, ağır iş, yükünün azaltılması,
SAĞLIKÇILARIN SESİ.COM: SAHADER olarak sağlık çalışanlarının saygınlığını kaybettiğini düşünüyor musunuz? Sağlık ve sosyal hizmet çalışanlarının mesleki sorunlarının çözülmesi, ekonomik kayıplarının giderilmesi ve sosyal olarak da sağlık çalışanlarına hak ettikleri değerin verilmesi ve saygınlığının kazandırılması amacıyla ne gibi çalışmalar yürütüyorsunuz?
SAHADER: Dünyanın örnek gösterdiği, belgesellere konu olan Türk sağlık çalışanlarının kendi ülkesinde maalesef ne mesleki açıdan, ne de sosyal ve mali haklar açısından hak ettiği yerde olmadığını biliyoruz. En büyük sıkıntılarımızdan biri maalesef pandemi başından bu yana bakanlığın aşı sayısı, test sayısı gibi istatistiklerle ilgilenirken sağlık çalışanlarını unutmasıdır. Şu anda doktor, hemşire, tekniker, teknisyen yurt dışına gidebilmek için dil kurslarına yazılıyor. Ülkesini seven, ancak neredeyse emeği asgari ücrete yakın olan bu insanların maalesef göç etmesine sebep olunuyor! Zaman içinde nitelikli, tecrübeli bu insanların yokluğu ile karşı karşıya kalabiliriz. Gidenlerin yerine yenilerinin yetişmesi uzun zaman alacak. Var olan durumun yaşanmaması için Meclis’e gelen, ancak daha sonra iptal edilen yasanın tüm sağlık çalışanlarının çalışma koşullarını iyileştirecek kapsayıcılıkta düzenlenmesi için çalışma yürütüyoruz. Sağlık komisyonlarına bilgi ve raporlar hazırlıyoruz; bunları sosyal medya ile destekliyoruz. Bunların dışında 39 sağlık branşı için bir mesleki kanun hazırlanması için çaba içerisindeyiz.
SAĞLIKÇILARIN SESİ.COM: Sağlık ve sosyal hizmet alanında kurulmuş çok sendika var. Belki zaman içinde yenileri de kurulacaktır. Siz, Sağlık Hizmet Kolunda bu kadar çok sendika kurulmasının sağlık çalışanlarına yararının olacağını düşünüyor musunuz? Bu sendikaların birleşerek daha güçlü bir mücadele verilmesi için görüş ve önerileriniz oluyor mu?
SAHADER: Biliyorsunuz Danıştay’ın %1 üye sayısı kararı iptal edildi. Bizler bu iptal çıkıncaya kadar, var olan bu sendikaların birleşimi için ve tek ses olarak hareket etmesi amacıyla bir çok sendika ile bir araya geldik. Sendikalar üstü bir kuruluş olmamızın avantajını kullandık, ancak istediğimiz gibi sendika birleşmeleri meydana gelmedi çünkü kimse koltuğunu bırakmak istemedi ve bu konuda başarılı olamadık. Her kurulan sendikanın sağlık çalışanlarının daha fazla bölünmesine sebep olduğunu düşünüyoruz. Üye sayısı az olan bu sendikalar birleşmeli, görüşümüz devam etmektedir.
SAĞLIKÇILARIN SESİ.COM: Sağlık ve sosyal hizmet çalışanlarının taleplerinin iletilmesi ve sorunlarının çözülmesi için iktidar ve diğer muhalefet partileriyle görüşme yapıyor musunuz? Eğer görüşme yapıyorsanız taleplerinize yaklaşımları nasıl?
SAHADER: Muhalefet ve iktidar ile görüşmelerimiz, gerek vekillerle, gerek Sağlık Komisyon Başkanları ile ve gerek Meclis düzeyinde gerçekleşti. Halen de devam ediyoruz. Taleplerimiz net. Muhalefetin bunlara yaklaşımı daha ılımlı diyebiliriz. Maalesef hükümetin bakış açısı, Bakanlığımızın görüşü olan “teşekkür ederiz, hakkınız ödenmez, minnettarız” gibi övme sözlerinin ötesine geçememiştir.
SAĞLIKÇILARIN SESİ.COM: Şiddet ve mobbing hakkındaki düşüncelerinizi öğrenmek istiyorum. Ülkemizde en çok şiddete uğrayan, gerek idareciler, gerek iş arkadaşları tarafından en çok mobbinge uğrayanların sağlık çalışanları olduğu görülüyor. Bu konudaki düzenlemelerin yeterli olduğunu düşünüyor musunuz? Derneğinizin bu yönde çalışmaları var mı?
SAHADER: Şiddet konusunda bizim kadar hassas olan bir sivil toplum kuruluşu olduğunu zannetmiyorum. Uygulanabilir yasal mevzuat yeterli değil. Her şiddet olayından sonra faillerin nasıl ellerini kollarını sallayarak dışarı çıktığını görüyoruz. Hastanelere silah, bıçak, sopa gibi gereçler kolaylıkla sokulup sağlık çalışanlarını yaralayan ve öldüren bir çok hasta ve yakını haberini okuyoruz. Yetişmiş sağlık çalışanlarına yapılan bu muamele biraz da kamu politikasının “küseriz”, “dışlarız” “kınarız” kelimelerinden öteye gitmemesinden kaynaklıdır. Oysa hastane girişlerine X-Ray cihazların kurulması, şiddet uygulayanların hapis cezası alması, acil dışında, sağlık hizmetinden 1 yıl ya da daha uzun süreli yoksun bırakılması gibi seçeneklerle caydırıcı hale getirilebilir.
SAĞLIKÇILARIN SESİ.COM: Kamuoyunda sağlık çalışanlarının yüksek maaş aldığı gibi bir algı var. Bu algının nedeni nedir? Örneğin siz üniversite mezunu bir sağlık çalışanı olarak kendinizden örnek vererek ne kadar maaş (açıklamamakta serbestsiniz) aldığınızı söyleyebilir misiniz? Sağlık çalışanlarının özlük ve mali haklarının yeniden düzenlenmesi konusundaki düşüncelerinizi öğrenebilir miyiz?
SAHADER: Emekliliğe yansıyan maaşım, yapılan zam ile birlikte en yüksek maaşı aldığımız ocak ayında 5800 lirayı geçmiyor. Nitelikli iş gücünün, hiçbir nitelik istenmeyen ve kura ile ataması yapılan, diploma ve ihtisas aranmayan bazı çalışanların altında bir maaşla çalıştığı açık ve net olarak ortadadır. Özlük ve mali hakların iyileştirilmesi için iki yıldır mücadele veriyoruz ve diyoruz ki emekliliğe yansıyan yoksulluk sınırı üzerinde tek kalem maaş.
SAĞLIKÇILARIN SESİ.COM: Bildiğiniz gibi pandemi süresince okullar kapalı kaldı ve öğretmenler evlerinden çalıştı. Ama sağlık çalışanları görevlerinin başındaydı; ağır, yoğun, yorucu ve yıpratıcı bu süreçte özveriyle görev yaptılar; kimi Covıd-19’a yakalandı, kimi öldü.
Şimdi, şunları sormak istiyorum;
Öğretmenlik Meslek Kanunu çıktı. Öğretmenlerin özlük ve mali haklarında ciddi bir iyileştirme yapıldı. Sağlık teşkilatlarında çalışanların görev tanımlaması ne yazık ki bazı karışıklıklara neden oluyor! İdareler, örneğin bir anestezi teknisyenini Acil Servis’te hemşirenin yapacağı görevde çalıştırabiliyor. Hemşire ve sağlık memuru gibi Sağlık Hizmetleri Kadrosundaki kişileri idarelerde görevlendirebiliyor. Derneğinizin buna bakış açısı nedir?
Sağlık çalışanları ve bazı sendikalar, Covıd-19 Hastalığından ölenlerin “şehit” sayılması ve bu küresel hastalığın da meslek hastalığı olarak kabul edilmesini istediler ama bu istekler kabul görmedi. Derneğinizin bu konudaki düşüncelerini öğrenebilir miyiz? Bununla ilgili bir çalışma yapıyor musunuz?
SAHADER: Pandemi döneminde amir takdiri gibi yuvarlak cümlelerle çıkarılan genelgelerle hastane yönetimlerine süper güçler tanımlandı. Bu da beraberinde problemleri getirdi ve saha da bu problemler, dediğiniz gibi meslek tanımlamalarının net yapılmaması nedeniyle idareler tarafından adeta bir fırsata dönüştü. Konuyla alakalı olarak sağlık çalışanlarını kapsayıcı bir meslek kanunu düzenlenmesi için yakın zamanda bir çalışma başlatıyoruz.
Dünyada covid-19 meslek hastalığı sayıldı, ancak ülkemizde maalesef önceden de dediğim gibi teşekkürün ötesinde bir şey göremedik. Oysa haklarımız ödenebilir ve hastaneleri ayakta tutan sağlık çalışanlarının alın terlerinin karşılığı verilebilir. Kamu çalışanlarının içerisinde en çok emek veren, gecesi-gündüzü olmayan bu insanlara en azından bu pandemi döneminde çoktan hak ettikleri özlük ve mali hakları teslim edilebilirdi. Bugün görevi başında can veren güvenlik güçlerimize nasıl şehit statüsü veriliyorsa bu biyolojik savaşta en ön safta yer alan ve bu uğurda hayatını kaybeden sağlık çalışanlarına da “sağlık şehid” statüsü verilmesi kadar doğal ne olabilir ki? Konuyla ilgi önerge verdirdik, ancak reddedildi. Sosyal medya da yazılı ve görsel basında bu talebimizi yineliyoruz ve bu hak verilinceye kadar susmayı düşünmüyoruz
SAĞLIKÇILARIN SESİ.COM: Abdurrahman Bey, konu sağlık çalışanlarının sorunları olunca o kadar çok soru var ki. Tüm soruları sorup cevap almaya kalksak eminim birkaç ciltlik bir kitap ortaya çıkar. “Şimdilik” kaydıyla bu değerli röportajı noktalayalım; ama SAHADER olarak önümüzdeki günlerde yine bir röportaj yapmak üzere de söz almak isteriz. Umuyoruz ki sağlık çalışanları da bu röportajdan yararlanacaklardır. Zaman ayırıp sorularımızı içtenlikle yanıtladığınız için teşekkür ediyoruz.
SAHADER: Bizlere sağlık çalışanlarının sıkıntılarını haber yapmak suretiyle bu olanağı tanıdığınız için teşekkür ediyorum. Ne zaman isterseniz bana ve yönetimde ki tüm arkadaşlarımıza çekinmeden ulaşabilirsiniz. Yeter ki yaptığımız röportaj sağlık çalışanlarının sesinin duyulmasına, problemlerine çözüm için katkı sağlasın.
